FLIPFLOP

Ik stemde vóór het oorlogsbudget voor ik ertegen stemde. De onsterfelijke woorden waarmee presidentskandidaat John Kerry in 2004 zijn stemgedrag over de oorlog in Irak probeerde te verantwoorden leverden hem voor goed de bijnaam op van flipflopper: een politicus die zijn huik naar de wind hangt. De Republikeinen herhaalden het citaat tot in den treure en gemonteerd onder de videobeelden van een windsurfende John Kerry bezegelde het zowat het lot van zijn falende campagne. Maar wat blijkt nu? John Kerry en de Democraten zijn lang niet de monopoliehouders van het flipflopfenomeen. Ook de huidige presidentskandidaten van beide partijen hebben er een handje van weg.

Rudi Giuliani, de voormalige burgemeester van New York en koploper bij de Republikeinen flipflopt over abortus. Giuliani staat bekend als een voorstander van de vrije keuze, maar in een partij waar de ultraconservatieven en de evangelische christenen de dienst uitmaken komt dat niet zo goed van pas. Hoewel Giuliani het thema zoveel mogelijk probeert te vermijden wordt hij af en toe gedwongen een standpunt in te nemen.

Op het debat tussen de tien Republikeinse kandidaten vorige week werd hem uitdrukkelijk de vraag gesteld en het antwoord was verbluffend. Giuliani zou er geen probleem mee hebben zei hij als het Hoog Gerechtshof schoon schip zou maken met legale abortus en het fameuze Roe vs Wade-arrest uit de boeken zou schrappen. Overigens zou Giuliani als president strict constructivistische rechters in het Hoog Gerechtshof benoemen - dat is codetaal voor ultraconservatieven die tegen legale abortus zijn.

Giuliani schaart zich daarmee helemaal aan de kant van de pro-life activisten die al decennia lang met toenemend succes campagne voeren om Roe vs Wade ongedaan te maken. Pech voor de presidentskandidaat dat net nu - opnieuw - is uitgelekt dat hij tussen 1993 en 1999 financieel heeft bijgedragen aan Planned Parenthood - de grootste lobby voor de vrije keuze.

Mitt Romney, de voormalige gouverneur van Massachusetts en Giulani's rivaal voor het presidentschap was ook een verklaard voorstander van legale abortus. Romney heeft tenminste op Giuliani voor dat hij duidelijk is in zijn flipfloppen: hij is nu een uitgesproken tegenstander van vrije keuze. Zijn weg-naar-Damascusmoment kwam toen hij als gouverneur een standpunt moest innemen over menselijk klonen. Zijn verklaring is dat hij door de ethische problemen daaromtrent beter te bestuderen tot de conclusie is gekomen dat abortus verkeerd is. Romney is een Mormoon en dat maakt het voor hem dubbel zo moeilijk om de steun te krijgen van de evangelische Christenen. Vandaar wellicht dat hij - zij het wat laat - het licht heeft gezien.

Ook Hillary Clinton heeft haar standpunt over abortus bijgesteld. Hillary moet het imago van dolle feministe van zich afschudden, maar haar flipfloppen heeft veeleer betrekking op het allerheetste thema van deze campagne: de oorlog in Irak. Zoals bekend heeft senator Clinton eind 2002 voór de congresresolutie gestemd, die president Bush toestemming gaf om ten oorlog te trekken. Als ik toen had geweten wat ik nu weet... is Clintons verklaring voor haar misstap. Als ik toen had geweten dat de oorlog zo onpopulair zou worden ... vullen kwaadwillende commentatoren aan. Als ze president wordt maakt ze een einde aan de oorlog verklaart Hillary, maar op elke verkiezingingsbijeenkomt wordt ze achtervolgd door kritische vragenstellers die haar die fatale stemming in de senaat voor de voeten werpen.

Clintons rivaal Barack Obama heeft tot dusver een nagenoeg rechtlijnig parcours gevolgd. Nu heeft de senator uit Illinois het relatieve voordeel van de jeugdige onervarenheid. Hij was van bij het begin tegen de oorlog in Irak, maar hij zat nog niet in de Senaat toen er over de oorlogsresolutie moest worden gestemd. Op het stuk van veel andere politieke hete hangijzers is Barack nog een onbeschreven blad. Hij heeft dus nog tijd om de kunst van het flipfloppen onder de knie te krijgen.