PRONOSTIEK

Nooit eerder is de campagne voor de presidentsverkiezingen zo vroeg op gang gekomen en dus wordt nu al koortsachtig gespeculeerd. Amerikanen zijn dol op statistieken en opiniepeilingen en het gonst in de media van de wildste pronostieken. Fred Thompson, de conservatieve acteur-politicus uit Tennessee, is nog niet eens officieel kandidaat maar hij staat steevast op de tweede plaats in de peilingen voor de Republikeinen, na de voormalige burgemeester van New York Rudy Giuliani en vóór John McCain en Mitt Romney die al ruim een half jaar intens campagne voeren.

Bij de Democraten blijft Hillary Clinton met ruime voorsprong op kop. In een recente nationale poll van Newsweek liet ze met 44% percent haar naaste rivaal Barack Obama ver achter zich. Hoewel Obama alle records brak in het verzamelen van campagnefondsen moest hij het met 23% stellen. John Edwards bengelt achteraan met 14%.

In de talkshows en in de kranten worden die cijfers eindeloos gewikt en gewogen. Want nationale polls vertellen niet zo heel veel over de werkelijke kansen van de kandidaten. Die mikken op de staten waar vroege voorverkiezingen worden gehouden. Als je kijkt naar de voorkeur van de kiezers in die staten ziet de pronostiek er weer heel anders uit. In Iowa bijvoorbeeld wint Obama met 27% en volgen Clinton en Edwards met 26%. Bij de Republikeinen doet Mitt Romney het erg matig in de nationale polls maar hij wint met glans in Iowa.

Mitt Romney

Voor de kandidaten bestaat de hele strategie er dus in genoeg "vroege" staten binnen te halen in de hoop daarmee momentum te creëren, dat moeilijk te definiëren begrip dat zo iets betekent als een psychologische en publicitaire voorsprong die nauwelijks nog ongedaan kan worden gemaakt. Maar de verkiezingskalender is nog volop in beweging en dat maakt de pronostiek nog hachelijker dan hij al was. En het bezorgt de strategen in beide kampen een punthoofd.

Er is namelijk een ware wedloop aan de gang tussen de staten om hun voorverkiezingen naar een steeds maar vroegere datum te verplaatsen. Van de week vervroegde South Carolina de datum voor de Republikeinse voorverkiezingen van 2 februari tot 19 januari, de Democraten volgen tien dagen later. South Carolina wil de staat zijn met de eerste primaries in het Zuiden. Dat is niet goed voor bijvoorbeeld Barak Obama die nog heel wat grondwerk te verrichten heeft om de zwarten in het Zuiden te overtuigen dat hij - een halfbloed met een Keniaanse vader - zwart genoeg is en één van hen.

Eerder al had California, de staat met de meeste kiezers, laten weten mee te willen spelen in de vroege races en verplaatste zijn voorverkiezingen van maart naar 5 februari. Op die dag - Giga Tuesday of Tsunami Tuesday genaamd - stemmen nog 19 andere staten, en niet de minste zoals New York.

Al dat gemanipuleer met de kalender heeft grote gevolgen voor New Hamshire en Iowa die volgens de traditie en hun eigen wetgeving het recht en de plicht hebben als eersten voorverkiezingen te organiseren. Dat zou tot gevolg kunnen hebben dat de caucus (interne voorverkiezingen in de partijen) in Iowa al in december van dit jaar plaats vinden. En dat zou tot de unieke situatie leiden dat de presidentsverkiezingen van 2008 al in 2007 zijn begonnen.